Regelgeving kan veranderen, maar ESG due diligence blijft essentieel voor risicobeheer, reputatiebescherming en veerkracht op de lange termijn.
De EU overweegt aanpassingen om de regels voor duurzaamheidsrapportage en due diligence te vereenvoudigen. Dit zogeheten 'Omnibus'-pakket moet de vereisten stroomlijnen. We spraken met ESG due diligence-experts Theresa Gigov (LRQA) en Laura Curtze (Ergon Associates, een LRQA-bedrijf). Zij leggen uit waarom dit het regelgevingslandschap voor grote internationale organisaties kan veranderen. Tegelijkertijd blijven hun kernverantwoordelijkheden rond werknemers, milieu en supply chains onveranderd. Ook blijven goed risicobeheer en duurzame strategieën belangrijk.
"Investeerders, toezichthouders, klanten en werknemers blijven vragen om sterkere ESG-inspanningen," zegt Laura. "Dit laat zien dat duurzaamheid een zakelijke noodzaak voor de lange termijn is." Uit een KPMG-onderzoek uit 2024 blijkt dat 71% van de dealmakers het afgelopen jaar meer aandacht besteedde aan ESG-factoren bij transacties. Dit onderstreept de financiële relevantie van duurzaamheid. Het 2024 Global Trade Report van het Thomson Reuters Institute toont aan dat 81% van de bedrijven ESG belangrijk vindt bij de keuze van leveranciers.
"OESO's Due Diligence Guidance (2018) en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights (2011) leggen een duidelijke verantwoordelijkheid vast," zegt Theresa. "Organisaties moeten due diligence uitvoeren en mensenrechtenrisico’s in hun supply chains aanpakken. Deze kaders vormen de basis voor verantwoorde bedrijfspraktijken."
"De regelgeving is in beweging, maar er blijven goede redenen voor organisaties om risico’s rond mensenrechten, milieu en bestuur strategisch aan te pakken," zegt Laura. "Op basis van onze ervaring delen we enkele concrete stappen. Zo kunnen organisaties zinvolle actie ondernemen op drie cruciale gebieden."
1. Pas een risicogebaseerde aanpak toe om nadelige gevolgen in de waardeketen van n-tier* te identificeren
Organisaties die actief zijn in complexe wereldwijde supply chains hebben vaak duizenden leveranciers, waardoor het onrealistisch is om elke entiteit even nauwkeurig te beoordelen. Een op risico's gebaseerde aanpak helpt bedrijven om prioriteiten te stellen voor waar due diligence-inspanningen het meest nodig zijn op basis van ernst, waarschijnlijkheid en zakelijke invloed.
Belangrijke overwegingen:
-
Breng de waardeketen in kaart: Kijk verder dan Tier 1-leveranciers en beoordeel risico’s dieper in de supply chain. Vooral bij grondstoffen zijn de risico’s voor mensenrechten en milieu het grootst. Uit het rapport 2025 Top Trends in Supply Chain Sustainability blijkt dat 60% van de inkoopregio’s een hoog of extreem milieurisico heeft, zoals slecht afvalbeheer, luchtemissies en vervuiling van afvalwater. Een te beperkte focus op Tier 1-risico’s kan de effectiviteit van due diligence verzwakken. Organisaties moeten daarom proactief zicht houden op de hele supply chain.
-
Geef prioriteit aan hoogrisicogebieden: Gebruik ernst en waarschijnlijkheid als criteria om middelen te richten op de grootste risico’s. Denk aan dwangarbeid, extreem lange werkdagen en ontbossing in specifieke inkoopregio’s. Volgens Vanguard helpt een gerichte aanpak bedrijven om veerkrachtiger te blijven, loyale klanten te behouden en hun concurrentievoordeel te versterken.
-
Verbeter de traceerbaarheid waar nodig: Volledige transparantie is niet altijd haalbaar of noodzakelijk. Wel moeten organisaties mechanismen opzetten om risicofactoren in Tier 2, Tier 3 en verder te volgen. Dit is essentieel in supply chains waar traceerbaarheid nodig is om risico’s beter te begrijpen en aan te pakken.
2. Focus op preventie en beperking: Hoe bepaalt u effectieve maatregelen
Een op risico's gebaseerde aanpak en het uitvoeren van due diligence is alleen effectief als het leidt tot echte actie. Organisaties hebben duidelijke, praktische strategieën nodig om de risico's in hun supply chains te beperken, maar ook met betrekking tot hun bredere waardeketens - upstream en downstream - en hun eigen activiteiten. De sleutel tot succes is een op maat gemaakte, risicogebaseerde aanpak die voor elk scenario de meest effectieve oplossingen prioriteert.
Hier volgen enkele van onze best practices voor effectieve preventie en beperking:
-
Stem maatregelen af op specifieke risico’s: Er is geen standaardaanpak voor due diligence. Organisaties moeten hun maatregelen afstemmen op hun sector, locatie, supply chain-complexiteit en stakeholderverwachtingen. In plaats van vaste stappen te volgen, is het belangrijk om diverse instrumenten te benutten om uitdagingen effectief aan te pakken.
-
Prioriteit en timing zijn cruciaal: Door vroegtijdig een actieplan op te stellen, kunnen middelen worden ingezet waar ze de meeste impact hebben. Betrek relevante teams vanaf het begin om eigenaarschap te creëren en snelle successen te behalen. Dit versnelt het leerproces en toont vooruitgang aan.
-
Richt je op impact, niet alleen op processen: De focus moet liggen op echte risicobeperking, niet alleen op het afvinken van checklists. Prioriteren en structureren van acties helpt organisaties om hun gewenste verandering helder te krijgen en de juiste betrokkenen te identificeren. Door kritisch te kijken naar hoe verandering plaatsvindt, ontstaan duidelijke en haalbare doelstellingen die innovatie ondersteunen.
3. Denk na over resterende risico's en gevolgen, en mogelijke beperkingen
Zelfs met de meest robuuste due diligence-raamwerken kunnen organisaties niet 100% van de risico's uitsluiten - er zal altijd een restrisico overblijven. De sleutel is het begrijpen, documenteren en effectief beheren van deze risico's.
Belangrijkste strategieën voor het beheren van restrisico's:
-
Erken de ‘middelenverplichting’: Bedrijven hoeven niet elk ESG-probleem op te lossen, maar moeten wel proactief en consistent risico’s aanpakken.
-
Maak gebruik van stakeholders en meldsystemen: Betrek werknemers, gemeenschappen en sectorinitiatieven om risico’s te identificeren en beperken. Klachtenmechanismen, klokkenluiderssystemen en samenwerkingen helpen om verborgen problemen aan het licht te brengen.
-
Houd risicobeheer continu en breed: Due diligence mag niet beperkt blijven tot vaste momenten of alleen contractuele leveranciers. Voortdurend toezicht is cruciaal, vooral bij geopolitieke of bedrijfsveranderingen zoals fusies of supply chain-herstructurering. Ook interne activiteiten, contractanten en downstream processen verdienen aandacht.
Waar het op neerkomt: ESG due diligence moet proactief, risicogebaseerd en continu zijn
“Hoewel discussies over regelgeving de technische vereisten van due diligence kunnen veranderen, zullen de kernrisico's in waardeketens - schendingen van mensenrechten, milieuschade en falend bestuur - niet verdwijnen”, vat Laura samen.
Theresa voegde hieraan toe: “Organisaties die een risicogebaseerde, actiegerichte en continue aanpak van due diligence hanteren, zullen hun bedrijfsactiviteiten en supply chain veerkrachtiger maken, conformiteit met veranderende regelgeving behouden en hun reputatie en het vertrouwen van investeerders beschermen.”
Bij LRQA ondersteunen we bedrijven bij het implementeren van geloofwaardige, risicogebaseerde ESG-strategieën die verder gaan dan conformiteit - want een goede due diligence gaat over impact, niet alleen over verplichtingen.
* N-tier analyse helpt organisaties te begrijpen wie er in hun gehele waardeketen aanwezig is en, wat nog belangrijker is, het wijst kwetsbare punten in uw supply chain aan.
